воскресенье, 25 марта 2012 г.

სავანის ბიომი.

ეკვატორის ორივე მხარეს მდებარე ტროპიკული სტეპების ზონები. სავანა ხასიათდება ბალახოვანი საფარით და ცალკეული ხეებით ან მათი ჯგუფებით და ბუჩქნარით. სავანას აფრიკაში მთელი კონტინენტის 40%-მდე უჭირავს. სავანა გვხვდება აგრეთვე სამხრეთ ამერიკაში, ავსტრალიასა და სამხრეთ აზიაში. 
სავანა (ესპ. sabana, ნასესხებია კარიბის ინდიელთა ენიდან), ტროპიკული და სუბტროპიკული მცენარეულობის ტიპი. შექმნილია ქსეროფილური ბალახნარით (ბალახოვანი სავანა), რომლის ფონზე ეულად ან ჯგუფურად გაფანტულია უპირატესად ფოთოლმცვივანი მერქიანი მცენარეები - ხეები (ხეებიანი სავანა) და ბუჩქები (ბუჩქებიანი სავანა). სავანის მცენარეები შეგუებულია ხანგრძლივ გვალვას – ფოთლები უხეშია, შებუსული, ხშირად რედუცურებული, ხეების ქერქი სქელია და სხვა. ბალახებს შორის ჭარბობს მარცვლოვანები, რომელთა სიმაღლე ზოგჯერ 3-5 მ აღწევს. ხეები სავანაში მეტწილად ტანდაბალია, ქოლგისებური ვარჯი აქვთ. ზოგიერთი მათგანი (ბაობაბი, ბოთლის ხე და სხვა) წყალს ღეროში იმარაგებს. სამხრეთ ამერიკაში სავანას კამპოსს (ბრაზილიაარგენტინა,პარაგვაიურუგვაი) და ლიანოსს (უმთავრესად ორინოკოს აუზი) უწოდებენ. 
წყარო–wikipedia.ge

 აქ მთელი წლის განმავლობაში არის  მაღალი  ტემპერატურა . არსებობს ორი განსხვავებული სეზონი , ძალიან დიდი მშრალი სეზონი (ზამთარში) და ძალიან სველი სეზონი (ზაფხული). მშრალ სეზონში მხოლოდ საშუალოდ დაახლოებით 4 თვეს  მოდის  წვიმა
ზაფხულში არის ხშირად წვიმა. აფრიკის  სავანაში წვიმა იწყება მაისში.საშუალოდ 15 დან 25 სთ წვიმა მოდის ამ ხნის განმავლობაში. 
არსებობს რამდენიმე სხვადასხვა ტიპის savanna მთელს მსოფლიოში. აღმოსავლეთ აფრიკის savanna დაფარულია აკაციის ხეებით.
ყველაზე ცნობილია Serengeti–ს ვაკე ტანზანიაში ..





 აქ  ბინადრობენ ცხოველები, როგორიცაა ლომი, ზებრები, სპილოები და ჟირაფები და მრავალი ტიპის (ჩლიქეოსანი) .ბევრი დიდი ცხოველი  ბალახით იკვებება  .ასევე არსებობს უამრავი მტაცებელი ცხოველი , რომლებიც საჭმელად  ბალახისმჭამელებზე ნადირობს.

სამხრეთ ამერიკის კონტინენტზე სავანა გავრცელებულია ბრაზილიაში, კოლუმბიაში და ვენესუელაში, 2.5 მლნ კვადრატულ კილომეტრზე.  Llanos –ი  მდებარეობს მდინარე ორინოკოს აუზში ვენესუელასა და კოლუმბიაში ,რომელიც 
ყოველწლიურად  იტბორება მდინარის ადიდების შედეგად. მცენარეები არიან ადაპტირებული მუდმივი წყლით  დაფარულ გარემოსთან. . კაპიბარა– ჭაობის იერმიც არის ადაპტირებული  ნახევრად წყლის გარემოში  ცხოვრებას.


ბრაზილიის სავანაში არის ცხოველების   
ძალიან დიდი მრავალფეროვნება .  აქ, რამდენიმე მცენარეთა და ცხოველთა სახეობებია, რომელიც არ არსებობს არსად დედამიწაზე.


სავანა არის  ჩრდილოეთ ავსტრალიაში. აქ იზრდება ევკალიპტის და აკაციის ხეები. მაგრამ არაა ძალიან დიდი მრავალფეროვნება სხვადასხვა ცხოველების.

ცხოველების  
უმრავლესობას  აქვს გრძელი ფეხები ან ფრთები,რომ შეეძლოთ წავიდნენ ხანგრძლივ მიგრაციაში. Savanna არის შესანიშნავი ადგილი მტაცებელი  ფრინველებისთვის , როგორიც არის ქორები ,სვავები.


სავანაში ყველა  ცხოველი  კვებითი  ჯაჭვით  დამოკიდებულია ერთმანეთთან. 40 –
ზე მეტი სხვადასხვა სახეობის  ძუძუმწოვრები ცხოვრობენ აფრიკის  სავანაში. 16 სხვადასხვა სახეობის ბრაუზერები (ისინი, ვინც საჭმელად ხეების  ფოთლებს იყენებენ) და მტაცებლები ,შეიძლება თანაარსებობდენ ერთ სივრცეში. 


ბევრ ნაწილში სავანაში  აფრიკის ხალხმა დაიწყო  მესაქონლეობა და თხა
ს აძოვებენმათ მალე ბალახები მთლიანად შეჭამეს  , savanna იქცევა უდაბნოდ. 

წყარო–http://www.blueplanetbiomes.org/savanna.htm
აფრიკის სავანა.
"
ფლორა და ფაუნა
სავანის ბიომს შეუძლია მძიმე პირობებში  არსებობა, ჯერ კიდევ არსებობს მცენარეთა და ცხოველთა სახეობები, რომელთაც შეუძლიათ გადარჩენა.  
არსებობს საკმაოდ უხერხემლო ცხოველები მათ შორის ტერმიტები. 
ასევე არსებობს მრავალი დიდი ცხოველები, მათ შორის ლომები, ლეოპარდები, ირემი, სპილოები, ზებრა და კენგურუ. ხორცის
მჭამელი   ცხოველების არსებობა დამოკიდებულია ბალახისმჭამელებზე და ბალახის და ბუჩქების არსებობაზე, რომ ისინი ყველა გადარჩნენ. არსებობს უზარმაზარი ურთიერთდამოკიდებულება ცხოველთა და მცენარეთა შორის  .




არსებობს სხვადასხვა სახის ხე ,რომელიც იზრდება სავანის ბიომში.მათ შორის ფიჭვის, პალმის, და აკაცის ხეები. მათ შეუძლიათ ზრდა გვალვაში.
 
მსოფლიოში  ყველა ბიომს  შორის, სავანა  არის უნიკალური. აქ თქვენ ნახავთ ყველაზე მსხვილი ძუძუმწოვრების  მრავალფეროვან მოსახლეობას.  სხვა სახეობები ვერ შეძლებენ   აქ  არსებობას..


 მეცნიერები შიშობენ, რომ გლობალური დათბობა გრძელდება. და ეს იქნება დიდი პრობლემა ამ ბიომისათვის.ცხოველთა და მცენარეთა სახეობები ვერ გადარჩება მეტი სითბოს და ნაკლებად წვიმის გამო. ზოგიერთი მათგანი შეძლებს ადაპტირებას, მაგრამ ზოგიერთი გადაშენდება.


ტურიზმს, როგორც ჩანს, დიდი ეკონომიკური მნიშვნელობა აქვს,განსაკუთრებით აფრიკაში. თუმცა,  მანქანების გამოყენება, ადამიანების მიერ გარემოს  დაბინძურება, შეიძლება  ძალიან საშიში 
იყოს როგორც მცენარეთა და ცხოველთა არსებობისათვის.. 

Комментариев нет:

Отправить комментарий