вторник, 22 марта 2016 г.

ელ-ნინიო


ელ-ნინიო(ესპ. El Niño — ბავშვი, ბიჭუნა) — ანომალიური და გლობალური კლიმატური მოვლენა; თბილი სეზონური ზედაპირული დინება წყნარი ოკეანის აღმოსავლეთ ნაწილში. ჩნდება სამ ან შვიდ წელიწადში ერთხელ ცივი დინების გაქრობის შემდეგ და გაბატონებულია არა ნაკლებ ერთი წელი. ჩვეულებრივ, ისახება დეკემბერში, ემთხვევა საშობაო დღესასწაულებს, საიდანაც მოდის სახელწოდება — „ელ-ნინიო“, რაც თარგმანში აღნიშნავს „ბავშვს“, სადაც იგულისხმება იესო ქრისტე.
ელ-ნინიო წყნარი ოკეანის ეკვატორული ნაწილის ზედაპირული ფენის ტემპერატურის რყევაა, რომელიც შესამჩნევ გავლენას ახდენს კლიმატზე. ამ მოვლენისას, წყლის ზედაპირული ფენა უჩვეულოდ თბება 1 °C-იდან 5 °C-მდე. ელ-ნინიო ვრცელდება სამხრეთ ნახევარსფეროში, ეკვადორის სანაპიროს გაყოლებით ეკვატორამდე სამხრეთ განედის 5-7°-მდე, ხოლო ცალკეულ წლებში ძლიერდება და აღწევს სამხრეთ განედის 15°-ს. ელ-ნინიო განსაკუთრებით კარგად ვლინდება პერუსა და ეკვადორის სანაპიროებთან, ზამთრის თვეებში ჩნდება აშშ-შიც.
ატმოსფეროს ცირკულაციის ცვლილება ახდენს გავლენას დედამიწის სხვადასხვა რეგიონების კლიმატზე. იგი იწვევს გვალვასუხვ ნალექიანობას; წარმოქმნის უჩვეულოდ თბილი ან ცივი ამინდის პირობებს. ელ-ნინიოს თბილი წყლების თხელი ფენა წყვეტსჟანგბადის მიმოსვლას ზედაპირის ფენაში, რაც დიდ გავლენას ახდენს პერუს პროდუქტიული რაიონების მდგომარეობაზე. გაძლიერებული წვიმები გამშრალ სანაპიროებზე იწვევს კატასტროფულ წყალდიდობებს.
სამხრეთში, თბილი წყლების შეღწევა დაკავშირებულია პასატური ქარების მოქმედების შესუსტებასთან და აგრეთვე ოკეანისსანაპირო ნაწილის ცივი ზედაპირული წყლების ამოსვლის შეწყვეტასთან. ჩვეულებრივ, ასეთი კატასტროფული მოვლენები აღინიშნება დეკემბრის ბოლოსა და იანვრის დასაწყისში.
ტერმინი „ელ-ნინიო“ პირველად სიტყვახმარებაში შემოვიდა XIX საუკუნეში. იმ დროს ამ ტერმინს პერუელი მეთევზეები ხმარობდნენ. იგი იყო რეგულარული ყოველწლიური მოვლენა. ანომალიურად თბილი წყლების დაგროვებას მოჰყვა დიდი რაოდენობით თევზების დაღუპვა პერუს სანაპიროებთან. მოკლე ხანში მეტისმეტად გამთბარი წყლები „ელ-ნინიოს წყლების“ სახელით გახდა ცნობილი. უკანასკნელი 150 წლის მანძილზე ყველაზე ძლიერად ელ-ნინიო გამოვლინდა 1997-1998 წლებში, რომელმაც მთელი მსოფლიოს ყურადღება მიიპყრო. 1998 წლის ზამთარი კალიფორნიაში აღინიშნა ქარბუქიანი გარემოებებით,წყალდიდობებით, რასაც მოჰყვა ნგრევა. ამავე დროს, ლუიზიანაში აღინიშნა მეტად თბილი იანვარი.
გარდა ელ-ნინიოსი, არსებობს აგრეთვე ფენომენი სახელწოდებით ლა-ნინია, რომელიც გამოიხატება წყნარი ოკეანის აღმოსავლეთი ნაწილის ძლიერი გაცივებით, წყნარი ოკეანის დასავლეთი ნაწილის ძლიერი გათბობითა და პასატების ძლიერი გავლენით. ადრეული კვლევების მიხედვით ელ-ნინიო, უპირველეს ყოვლისა, განიხილებოდა ოკეანურ მოვლენად, რომელიც ფიქსირდებოდასამხრეთ ამერიკის დასავლეთი სანაპიროს გასწვრივ. ახალმა კვლევებმა ელ-ნინიო დააკავშირა ატმოსფერულ მოვლენასთან ეგრეთ წოდებულ „სამხრეთის რყევასთან“. ელ-ნინიო ცნობილა აგრეთვე როგორც „ელ-ნინიო სამხრეთის რყევა“. სამხრეთის რყევა პირველად აღწერა ჯილბერტ უოლკერმა მუსონების შესწავლის დროს. ელ-ნინიოს ეფექტი განსაკუთრებით კარგად არის გამოხატული სამხრეთ ამერიკაში. ჩვეულებრივ, ასეთი მოვლენა იწვევს თბილი და ძლიერი ნოტიო ზაფხულის პერიოდებს.

суббота, 5 марта 2016 г.

ლურჯი ვეშაპი

 ლურჯი ვეშაპის გული დაახლოებით 590 კგ-

ს იწონის და ადვილი წარმოსადგენია რამხელა 

იქნება, თქვენდა გასაოცად კი ადამიანს მის

 არტერიებში შეუძლია თავისუფლად 

ისრიალოს.
image
ლურჯი ვეშაპი (ლათ. Balaenoptera musculus) — ძუძუმწოვარი ცხოველი ზოლიან ვეშაპისებრთა ოჯახისა. ტანად ყველაზე დიდი ცხოველია, მისი სხეულის სიგრძე 33 მ, მასა 150 ტ აღემატება. აქვს პატარა ზურგის ფარფლი, ზედა ყბაზე — 350-800 წყვილი რქოვანი შავი ფირფიტა. ლურჯი ვეშაპის არეალი ძალზე ფართოა, თუმცა თითქმის განადგურებულია. გვხვდება ერთეულებად, იშვიათად წყვილად ან 3 ერთად. იკვებება კიბოსნაირებით (თევზს არ ჭამს). ყოველ 2-3 წელიწადში დედალი შობს 1 ნაშიერს, რომლის სიგრძეა 6-8 მ, მასა 2-3 ტ. ნაშიერი 7-8 თვე რძით იკვებება (ვეშაპის რძე 35-60%-მდე ცხიმს შეიცავს). მაკეობა 11 თვემდე გრძელდება. სქესობრივ სიმწიფეს აღწევს 4-5 წლისა. ერთი ლურჯი ვეშაპი საშუალოდ იძლევა 15-20 ტ ცხიმს და 35-40 ტ ხორცს. 1966 წლიდან ლურჯ ვეშაპზე ნადირობა აკრძალულია.

суббота, 31 октября 2015 г.

თუთიყუში არა


სოლისებრბოლოიანი თუთიყუშების ორი გვარის (Ara და Anodorhynchus) საერთო სახელწოდება. მათი შეფერილობა ლურჯი, წითელი, ყვითელი და იშვიათად მწვანეა. გავრცელებული არიან ცენტრალურ და სამხრეთ ამერიკაში — მექსიკიდან პარაგვაიმდე. ბინადრობენ ტყეში, ხის ფუღუროში. დებენ 2 კვერცხს. იკვებებიან მცენარის ნაყოფით, თესლით. ყველაზე უფრო ცნობილი სახეობებია არარაუნა (Ara ararauna), არა (Ara macao) და იაგუნდისფერი არა(Anodorhynchus hyacinthinus).
წყარო


воскресенье, 9 ноября 2014 г.

სოკოების სამეფო

ფოტოგრაფ-ნატურალისტი სტივ ეკსფორდი ცხოვრობს და მოღვაწეობს ახალ უელსში ავსტრალიაში.ის  იღებს თავის გარშემო ცოცხალი სამყაროს ფოტოსურათებს.ის ხშირად მოგზაურობს მსოფლიოს შორეულ ადგილებში იშვიათი ჯიშის ცხოველების,მცენარეების და ადამიანების მოსანახულებლად.მის სერია Fungi -ში არც ერთ ზემოთ ჩამოთვლილზე არაა საუბარი.მისი გმირები ქმნიან დამოუკიდებელ სამეფოს:სოკოების სამეფოს.





























წყარო



воскресенье, 12 октября 2014 г.

ყველაზე საშიში შხამი დედამიწაზე



ზოგიერთი ადამიანი იტყვის,რომ დედამიწაზე ყველაზე საშიში შხამია-

გველის,მორიელის ან ობობის.მაგრამ ამ შხამებზე საშიში ყოფილა 


საინფორმაციო შხამი.
ЯД
 საინფორმაციო შხამი-ესაა ყველაზე საშიში იარაღი მსოფლიოში!ეს 

დაამტკიცა გამოჩენილმა იაპონელმა მეცნიერმა მასარუ ემოტომ.მისი 


წიგნები  დიდი პოპულარობით სარგებლობენ მთელ მსოფლიოში.
Масару Эмото
მასარუ ემოტომ დაამზადა უნიკალური მიკროსკოპი,რომელსაც 

წამიერად შეუძლია გაყინოს წყალი და მიიღოს ფიფქების 


ფოტოგრაფიები.მან აღმოაჩინა,რომ თუ წყლიან ჭურჭელზე აწერია 


ნეგატიური   


სიტყვები:"სიკვდილი","ავადმყოფობა","ბოროტება",გაყინვის შემდეგ 


ფიფქებს აქვთ დამახინჯებული სახე.თუ ჭურჭელზე აწერია 


პოზიტიური სიტყვები "სიყვარული","ბედნიერება" "სიკეთე","რწმენა"-


ფიფქები ღვთიურად ლამაზ სახეს მიიღებს.
Кристалы воды
ამის დამადასტურებლად არსებობს მარტივი ექსპერიმენტი,რომელიც 

შეგიძლიათ თქვენც გაიმეოროთ.თუ ავიღებთ ორ ქილას მოხარშული 


ბრინჯით და ერთზე დავაწერთ ნეგატიურ,ხოლო მეორეზე პოზიტიურ 


სიტყვას,შემდეგ ეს ქილა უნდა დავდგათ ბნელ ადგილას,თქვენ 


მიიღებთ დამაჯერებელ შედეგს.ქილაში,რომელზეც ნეგატიური სიტყვა


 ეწერა,ბრინჯი გაშავდება და აყროლდება და რომელზეც პოზიტიური-


არა.
Рис

ექსპერიმენტის შედეგი:


ფილმი წყლის საოცარი თვისებების შესახებ

пятница, 10 октября 2014 г.

მწერიჭამია მცენარეები

ვენერას ბუზიჭერია და დროზერა.




ვენერას ბუზიჭერია (Dionaea muscipula), მრავალწლოვანი ბალახოვანი მწერიჭამია მცენარე დროზერასებრთა ოჯახისა. აქვს ორნაკვთიანი, მგრძნობიარებეწვებიანი ფოთლები. ფოთოლზე მწერის მოხვედრისას ბეწვები ღიზიანდება, ფოთლის ნაკვთები იკეცება და გამოყოფს საჭმლის მომნელებელ სითხეს. მონელება 5—10 დღე გრძელდება და შემდეგ ფოთოლი კვლავ იხსნება. ვენერას ბუზიჭერია იზრდება უნაყოფო ნიადაგებზე — ჩრდილოეთ ამერიკის ატლანტიკური სანაპიროს ხავსიან ჭაობებში და ტენიან ქვიშებზე, აზოტისფოსფორისა და სხვა შენაერთების ნაკლებობას მწერებით ინაზღაურებს.




დროზერა ცვრიანა (ლათ. drosera) — მრავალწლოვანი (იშვიათად ერთწლოვანიმწერიჭამია მცენარეების გვარიდროზერასებრთა ოჯახისა. მისი ფესვთანური, როზეტად შეკრებილი ფოთლები მოფენილია ჯირკვლოვანი ბუსუსებით, მაგრამ გამოყოფილი წებოვანი სეკრეტის საშუალებით მცენარე იჭერს და ინელებს მწერს. დროზერას 90-მდე სახეობაარქტიკის გარდა, ყველგანაა გავრცელებული; სახეობათა უმრავლესობა ავსტრალიასა და ახალ ზელანდიაშია.საქართველოშიც გვხვდება 4 სახეობა. დროზერა იზრდება ტორფიან ჭაობებში.

წყარო-1

წყარო-2


ნეპენტესი

მცენარე,რომელიც "ჭამს" ბაყაყს


воскресенье, 7 сентября 2014 г.

ობობები თევზაობენ





ეს ობობები ცხოვრობენ წყლის მახლობლად,გუბეებთან,ჭაობებთან,სადაც წყალი მტკნარია და ღრმა არ არის.თევზის დასაჭერად ობობა უკანა კიდურებს ქვის ან წყალმცენარის უკან მოჭიდებს,წინა კიდურებს კი წყლის ზედაპირზე დააწყობს და ჩასაფრდება.როგორც კი შენიშნავს თევზს,დაიჭერს და მის პარალიზებას მოახდენს თავისი ძლიერი ნეიროტოქსინებით,შემდეგ მშრალ ადგილას  გადაიტანს შესაჭმელად.კვების პროცესი შეიძლება საათობით გაგრძელდეს-აღნიშნავენ მკვლევარები.ობობებს გააჩნიათ ენზიმები,რაც საშუალებას აძლევს მათ,რომ მოინელონ მსხვერპლი,რომელიც ბევრად აღემატემათ წონასა და ზომაში.