ველური ბუნება.

ამერიკელი ფოტოგრაფი  სტივენ ოუჩს(Stephen W. Oachs) იღებს   ველური ბუნების ფოტოებს. მას მიღებული  აქვს მრავალი პრესტიჟული ჯილდო ამ სფეროში, მათ შორის გარეული სამყაროსა და ბუნების  ეროვნული ასოციაციის–საუკეთესო  ფოტოგრაფი 2007 წლის. დასახელდა საუკეთესო  ფოტოგრაფად 2008  წელს ჟურნალ National –Geographic–ის მიერ.მისი ჰობია მოგზაურობა და თავგადასავალი ველურ ბუნებაში.

ანაკონდა–ჯუნგლის დედოფალი.

ანაკონდა მსოფლიოში ყველაზე დიდი გველია და 


ბინადრობს მთელს ტროპიკულ სამხრეთ ამერიკაში: 


აღმოსავლეთით კორდილიერებიდან კუნძულ   


ტრინიდადამდე. გვიანის, ბრაზილიისა და ჩრდილო-


აღმოსავლეთ პერუს წყალსატევების სანაპიროებზე. 


სხეულის საშუალო ზომა ზრდასრული ანაკონდისა 5-6 


მეტრია, თუმცა არც თუ ისე იშვიათად გვხვდება 10 


მეტრიანი ეგზემპლარებიც. ყველაზე გრძელი 


ანაკონდა, რომელიც აღმოსავლეთკოლუმბიაში 


დაიჭირეს და გაზომეს, სიგრძეში 11 მეტრსა და 43 


სანტიმეტრს აღწევდა, თუმცა ამ უნიკალური 


ეგზემპლარის შენახვა ვერ მოხერხდა.

ცხოვრების წესი

მწვანე ანაკონდას ზურგის ძირითადი შეფერილობა 


მორუხო-მომწვანოა, მსხვილი მურა ფერის ლაქებით, 


რომლებიც მრგვალი ან მოგრძო ფორმისაა და 


მონაცვლეობენ ჭადრაკისებურად. გვერდებზე 


აღენიშნება რამდენიმე რიგი წვრილი, ღია ფერის 


ლაქებისა, რომლებიც შემოფარგლულია შავი 


ზოლებით. ამგვარი შეფერილობა ანაკონდას 


შეუმჩნეველს ხდის მიწაზე და ფოთლებით დაფარულ 


წყლის ზედაპირზე.

სენჩენბერგის მუზეუმის გამოფენა: ანაკონდა მიირთმევს კაპიბარას

ანაკონდას საყვარელი ადგილებია მდორე მდინარეები 


და ტბები, ჭაობიანი ამაზონისა და ორინოკოს აუზები. 


ასეთ უკაცრიელ ადგილებში, ანაკონდა უსაფრდება 


მსხვერპლს: სხვადასხვა ზომის ძუძუმწოვრებს (აგუტი, 


პაკა) რომლებიც მდინარეზე წყლის დასალევად 


ჩამოდიან, წყლის ზედაპირზე მცურავ ფრინველებს, 




ხანდახან კუებსდა ახალგაზრდა კაიმანებს. ანაკონდას 


მსხვერპლნი ხშირად ხდებიან შინაური ცხოველები და 


ფრინველები: ღორები, ძაღლები, ქათმები, ბატები, 


როდესაც ისინი წყალს უახლოვდებიან. ყოფილა 


შემთხვევა, როდესაც 5 მეტრიანმა ანაკონდამ დაახრჩო 


და გადაყლაპა 2,5 მეტრი სიგრძის მუქი ფერის პითონი 


სულ რაღაც 45 წუთში.

ანაკონდა არც თუ იშვიათად ამოდის ხმელეთზე და 


ღებულობს მზის აბაზანებს, თუმცა წყლიდან ძალიან 


შორს არ მიდის. ის კარგად ცურავს, ყვინთავს და 


ხანგრძლივად შეუძლია წყალქვეშ ყოფნა. წყალსატევის


 ამოშრობის შემთხვევაში ანაკონდა გადადის მეორე 


წყალსატევში ან ცურვით მიუყვება მდინარეს. 


როდესაც ამის საშუალება არ არის, მშრალი სეზონის 


განმავლობაში, იგი ღრმად ეფლობა ტალახში და 


ამგვარ მდგომარეობაში ელოდება წვიმის მოსვლას. 


ზოოპარკებში არაერთხელ შეუმჩნევიათ, თუ როგორ 


იხეხავს ანაკონდა სხეულს წყლის ფსკერზე ხახუნით.

გამრავლება 

ანაკონდა კვერცხცოცხლადმშობია. დედალი დებს 28-


42 კვერცხს, საიდანაც იბადებიან 50-80 სანტიმეტრი 


სიგრძის წიწილები, შესაძლოა მან ცოცხალი 


ნაშიერებიც შობოს. ნიუ-იორკში აკვირდებოდნენ, თუ 


როგორ ამტვრევდა ანაკონდა კბილებით მის მიერ 


დადებულ კვერცხებსა და ხელს უწყობდა ნაშიერების 


გამოჩეკვას. კვერცხების მთავარ გარსს და 


გაუნაყოფიერებელ კვერცხებს დედალი ანაკონდები 


თავად მიირთმევენ, ზოგჯერ - ახლადდაბადებულ 


ნაშიერებსაც ჭამენ. გველების ამ სახეობას შორის, 


კანიბალიზმიც საკმაოდ გავრცელებულია. არც თუ 


იშვიათად მოზრდილი მდედრი ანაკონდა, მომცრო 


მამრს ყლაპავს. ზოგიერთი მეცნიერის ვარაუდით, 


მდედრ ანაკონდას ეს იმიტომ ესაჭიროება, რომ 


გამრავლებისთვის მოსამზადებლად დამატებითი 


საკვები ჰქონდეს მიღებული, ზოგი კი ფიქრობს, რომ 


სავალალო შემთხვევა სექსუალურ ამორფიზმს 


უკავშირდება; თუმცა, დაზუსტებული ახსნა ამ 


ფაქტისა, ჯერ-ჯერობით არ არსებობს.

ტყვეობა

ტყვეობაში ანაკონდები ცოცხლობენ 5-6 წელიწადს, 


მაქსიმუმ 28 წელს. ტყვეობაში ანაკონდა 


განსაკუთრებული აგრესიულობით გამოირჩევა.

მითები, ლეგენდები

მიუხედავად მრავალგვარი მონათხრობისა, ანაკონდა 


ზრდასრულ ადამიანს თავს არ ესხმის გარდა იშვიათი 


შემთხვევებისა. არსებობს რ. ბლომბერგის 


მონათხრობი, თუ როგორ მოგუდა და გადაყლაპა 


ანაკონდამ 13 წლის ბიჭი. თუმცა ადგილობრივებს, 


როგორც წესი, მისი არ ეშინიათ და ხშირად ნადირობენ


 მასზე. ანაკონდა რეწვის ობიექტია - იყენებენ მის 


ტყავს, ხორცს, ცხიმს.

წყარო–http://ka.wikipedia.org/wiki/

სავანის ბიომი.

ეკვატორის ორივე მხარეს მდებარე ტროპიკული სტეპების ზონები. სავანა ხასიათდება ბალახოვანი საფარით და ცალკეული ხეებით ან მათი ჯგუფებით და ბუჩქნარით. სავანას აფრიკაში მთელი კონტინენტის 40%-მდე უჭირავს. სავანა გვხვდება აგრეთვე სამხრეთ ამერიკაში, ავსტრალიასა და სამხრეთ აზიაში. 

სავანა (ესპ. sabana, ნასესხებია კარიბის ინდიელთა ენიდან), ტროპიკული და სუბტროპიკული მცენარეულობის ტიპი. შექმნილია ქსეროფილური ბალახნარით (ბალახოვანი სავანა), რომლის ფონზე ეულად ან ჯგუფურად გაფანტულია უპირატესად ფოთოლმცვივანი მერქიანი მცენარეები - ხეები (ხეებიანი სავანა) და ბუჩქები (ბუჩქებიანი სავანა). სავანის მცენარეები შეგუებულია ხანგრძლივ გვალვას – ფოთლები უხეშია, შებუსული, ხშირად რედუცურებული, ხეების ქერქი სქელია და სხვა. ბალახებს შორის ჭარბობს მარცვლოვანები, რომელთა სიმაღლე ზოგჯერ 3-5 მ აღწევს. ხეები სავანაში მეტწილად ტანდაბალია, ქოლგისებური ვარჯი აქვთ. ზოგიერთი მათგანი (ბაობაბი, ბოთლის ხე და სხვა) წყალს ღეროში იმარაგებს. სამხრეთ ამერიკაში სავანას კამპოსს (ბრაზილია, არგენტინა,პარაგვაი, ურუგვაი) და ლიანოსს (უმთავრესად ორინოკოს აუზი) უწოდებენ. 
წყარო–wikipedia.ge

 აქ მთელი წლის განმავლობაში არის  მაღალი  ტემპერატურა . არსებობს ორი განსხვავებული სეზონი , ძალიან დიდი მშრალი სეზონი (ზამთარში) და ძალიან სველი სეზონი (ზაფხული). მშრალ სეზონში მხოლოდ საშუალოდ დაახლოებით 4 თვეს  მოდის  წვიმა. 

ზაფხულში არის ხშირად წვიმა. აფრიკის  სავანაში წვიმა იწყება მაისში.საშუალოდ 15 დან 25 სთ წვიმა მოდის ამ ხნის განმავლობაში. 
არსებობს რამდენიმე სხვადასხვა ტიპის savanna მთელს მსოფლიოში. აღმოსავლეთ აფრიკის savanna დაფარულია აკაციის ხეებით.ყველაზე ცნობილია Serengeti–ს ვაკე ტანზანიაში ..

 აქ  ბინადრობენ ცხოველები, როგორიცაა ლომი, ზებრები, სპილოები და ჟირაფები და მრავალი ტიპის (ჩლიქეოსანი) .ბევრი დიდი ცხოველი  ბალახით იკვებება  .ასევე არსებობს უამრავი მტაცებელი ცხოველი , რომლებიც საჭმელად  ბალახისმჭამელებზე ნადირობს.

სამხრეთ ამერიკის კონტინენტზე სავანა გავრცელებულია ბრაზილიაში, კოლუმბიაში და ვენესუელაში, 2.5 მლნ კვადრატულ კილომეტრზე.  Llanos –ი  მდებარეობს მდინარე ორინოკოს აუზში ვენესუელასა და კოლუმბიაში ,რომელიც ყოველწლიურად  იტბორება მდინარის ადიდების შედეგად. მცენარეები არიან ადაპტირებული მუდმივი წყლით  დაფარულ გარემოსთან. . კაპიბარა– ჭაობის იერმიც არის ადაპტირებული  ნახევრად წყლის გარემოში  ცხოვრებას.

ბრაზილიის სავანაში არის ცხოველების   ძალიან დიდი მრავალფეროვნება .  აქ, რამდენიმე მცენარეთა და ცხოველთა სახეობებია, რომელიც არ არსებობს არსად დედამიწაზე.

სავანა არის  ჩრდილოეთ ავსტრალიაში. აქ იზრდება ევკალიპტის და აკაციის ხეები. მაგრამ არაა ძალიან დიდი მრავალფეროვნება სხვადასხვა ცხოველების.

ცხოველების  უმრავლესობას  აქვს გრძელი ფეხები ან ფრთები,რომ შეეძლოთ წავიდნენ ხანგრძლივ მიგრაციაში. Savanna არის შესანიშნავი ადგილი მტაცებელი  ფრინველებისთვის , როგორიც არის ქორები ,სვავები.

სავანაში ყველა  ცხოველი  კვებითი  ჯაჭვით  დამოკიდებულია ერთმანეთთან. 40 –ზე მეტი სხვადასხვა სახეობის  ძუძუმწოვრები ცხოვრობენ აფრიკის  სავანაში. 16 სხვადასხვა სახეობის ბრაუზერები (ისინი, ვინც საჭმელად ხეების  ფოთლებს იყენებენ) და მტაცებლები ,შეიძლება თანაარსებობდენ ერთ სივრცეში. 

ბევრ ნაწილში სავანაში  აფრიკის ხალხმა დაიწყო  მესაქონლეობა და თხას აძოვებენ. მათ მალე ბალახები მთლიანად შეჭამეს  , savanna იქცევა უდაბნოდ. 
წყარო–http://www.blueplanetbiomes.org/savanna.htm
აფრიკის სავანა.
"

ფლორა და ფაუნა
სავანის ბიომს შეუძლია მძიმე პირობებში  არსებობა, ჯერ კიდევ არსებობს მცენარეთა და ცხოველთა სახეობები, რომელთაც შეუძლიათ გადარჩენა.  
არსებობს საკმაოდ უხერხემლო ცხოველები მათ შორის ტერმიტები. 
ასევე არსებობს მრავალი დიდი ცხოველები, მათ შორის ლომები, ლეოპარდები, ირემი, სპილოები, ზებრა და კენგურუ. ხორცისმჭამელი   ცხოველების არსებობა დამოკიდებულია ბალახისმჭამელებზე და ბალახის და ბუჩქების არსებობაზე, რომ ისინი ყველა გადარჩნენ. არსებობს უზარმაზარი ურთიერთდამოკიდებულება ცხოველთა და მცენარეთა შორის  .

არსებობს სხვადასხვა სახის ხე ,რომელიც იზრდება სავანის ბიომში.მათ შორის ფიჭვის, პალმის, და აკაცის ხეები. მათ შეუძლიათ ზრდა გვალვაში.
 მსოფლიოში  ყველა ბიომს  შორის, სავანა  არის უნიკალური. აქ თქვენ ნახავთ ყველაზე მსხვილი ძუძუმწოვრების  მრავალფეროვან მოსახლეობას.  სხვა სახეობები ვერ შეძლებენ   აქ  არსებობას..

 მეცნიერები შიშობენ, რომ გლობალური დათბობა გრძელდება. და ეს იქნება დიდი პრობლემა ამ ბიომისათვის.ცხოველთა და მცენარეთა სახეობები ვერ გადარჩება მეტი სითბოს და ნაკლებად წვიმის გამო. ზოგიერთი მათგანი შეძლებს ადაპტირებას, მაგრამ ზოგიერთი გადაშენდება.

ტურიზმს, როგორც ჩანს, დიდი ეკონომიკური მნიშვნელობა აქვს,განსაკუთრებით აფრიკაში. თუმცა,  მანქანების გამოყენება, ადამიანების მიერ გარემოს  დაბინძურება, შეიძლება  ძალიან საშიში იყოს როგორც მცენარეთა და ცხოველთა არსებობისათვის..